Tabutta Rövaşata - İnceleme
TABUTTA RÖVAŞATA (1996)
Yönetmen: Derviş Zaim
Senaryo: Derviş Zaim
Oyuncular: Ahmet Uğurlu, Tuncel
Kurtiz, Ayşen Aydemir, Fuat Onan
Görüntü: Mustafa Kuşçu
Müzik: Baba Zula, Yansımalar
Filmin Konusu:
Sokaklarda
yatan, en büyük tutkusu geceleri otomobil çalarak, sabah çaldığı yere bırakmak
olan Mahsun’un öyküsüdür. Polise göre uslanmaz bir serseridir ve sokaklarda
yatmaktadır. Eroin bağımlısı bir kıza aşıktır. Kızın uyuşturucu parası için
erkeklerle birlikte olduğunu öğrenmesi Mahsun için büyük bir hayal kırıklığı
olmuştur.
Filmin Öyküsü:
Film,
balıkçıların ağ toplayan görüntüleri ile başlamaktadır. O gün istedikleri gibi
balık çıkmamıştır. Uyuşturucu alan bir kız görürüz. Sokaklarda yaşayan Mahsun
ve arkadaşı Sarı, Reis adı verilen balıkçının ağlarındaki balıkları
temizleyerek karınlarını doyuracak parayı kazanmaktadırlar. Ağları
temizledikten sonra para alırlar. İçki içerler. Gidecek evleri olmadığı için
kapanana kadar kahvede otururlar. Geceyi geçirmek için inşaata giderler. Polis
inşaatı basarak, Mahsun’u hırsızlıkla suçlar. Mahsun suçsuz olduğunu, bütün
geceyi kahvede geçirdiğini söyler. Kahveci ile yüzleştirdiklerinde bunu
doğrular. Mahsun aynı gece yattığı teknede üşümüştür. Gündüz görüp, beğendiği
bir arabayı çalar. Isıtıcısını açarak ısınır. Bir kayıkta yatan arkadaşı
Sarı’nın yanına giderek araba olduğunu söyler. Ancak Sarı uyanmak istemez.
Mahsun bütün gece araba ile gezer. Bir köpeğe çarpınca onu veterinere götürür.
Patronunun çarptığını söyler. Köpeği bırakıp kaçar. Sabah arabayı temizleyip,
aldığı yere bırakır. Uyuşturucu müptelası kız kahvenin penceresinden onu
izlemektedir. Kahvede çay içen Mahsun’un kaçamak bakışlarından kızdan
hoşlandığını anlarız.
Mahsun,
polisin kendisini ve Sarı’yı aradığını duyar. Koşarak yanına gittiği, teknede
bıraktığı yerde yatan Sarı’yı ölü bulur. Reis ve arkadaşları Sarı’yı gömerler.
Mezarı başında şarap içip, mezarını da şarapla sularlar. Mahsun, polisten
korkusuna cenazeye katılamamıştır. Sarı’nın şerefine yakılan ateşin başına da bu
yüzden gitmek istemez. Saklanmaktadır. Yine de polise yakalanmaktan kurtulamaz.
Falakada dayak yer. Reis karakola çağrılır. Mahsun’un çaldığı araba İçişleri
Müsteşarının arabasıdır. Reis’ten Mahsun’a göz kulak olması istenir. Reis kabul
etmek istemez. Polis, ambulans, itfaiye arabası çalan biri teknene eroin de
koyar diyerek Reis’i üstü kapalı uyarır. Reis, Mahsun’u karşısına alarak
konuşur. Kahve kapanana kadar orada kal, sonra teknede yatmamak kaydıyla
kayıkhanede uyu der. Kahvehaneye olan
borcunu da ödeyecektir. Mahsun’a kış bitene kadar bu şekilde idare
edeceklerini söyler. Mahsun, Sarı’nın mezarına gider. Reis için çalışmaya devam
eder. Hoşlandığı kızı sabahları gözetler. Araba çalmaya ve dayak yemeye de
devam eder.
Mahsun, bir
TV ekibinin Rumelihisarı önünde yaptıkları bir çekimi izlemektedir. Muhabir,
Fatih Sultan Mehmet zamanında Rumelihisarı yapılırken İran’dan getirtilen
bereketi, çoğalmayı, kötülüklere karşı iyiliği temsil eden tavuskuşlarından
bahsetmektedir. Şimdi de İran ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel’e hediye edilen 50 adet
tavuskuşu Rumelihisarı’na yerleştirilecektir. Bunları duyan Mahsun, kuşları
görmek için Hisar’a girmek ister. Ancak bilet alması gerektiği söylenir. Daha
önce rahatlıkla girdiği, semtinin mekanı olan Hisar’a sokulmamasına bozulur.
Akşam
gittiği kahvede yine kızı görür. Kahve kapanırken Mahsun hesabı haftaya Reis’in
kapatacağını belirtse de kahveci Zeki inanmaz, hesabı ödemezse artık kahvede
oturamayacağını söyler. Mahsun bir belediye otobüsü çalar. Yine dayak yer.
Reis, polise söz verdiği gibi Mahsun ile ilgilenmeye başlar. Öksürdüğü için
doktora götürür. Kahveci Zeki’den Mahsun’a bir babalık yapmasını ister. Zeki,
Mahsun’u kahvedeki odalardan birine yerleştirir. Kahvenin tuvaletinde
çalıştırmaya başlar. Oraları temizleyip, para toplamakla görevlidir. Aşık
olduğu kız, tuvaleti uyuşturucu içmek için kullanmaktadır. Mahsun için bulunmaz
bir fırsattır bu. Saçlarını tarayarak kızı bekler. Kız çıktıktan sonra tuvalete
girer. Yere düşen fularını alır.
Mahsun, tavuskuşlarına
kafasını takmıştır. Rumelihisarı’na gizlice girer. Bir tavuskuşu yakalar.
Kucağında kuş ile Hisar içerisinde gezinir. Türkiye’nin maç kazandığı bir akşam
dışarıda korna sesleri duyulurken; Mahsun yattığı yerden hayal kurmaktadır.
Kızı ve tavuskuşunu düşünür. Kızın tuvalette unuttuğu fularını yıkar. Ona geri
verir. Bir süre sohbet ederler. Hisara tekrar gider. Tavuskuşlarını sever. İçki
alır. Reis ve arkadaşları ile Sarı’nın mezarına giderek içki içerler. Mezarı
içki ile sularlar. Mahsun, kahvede oturan kızın yanına giderek tuvaletin
kapısına erkek-kadın yazmasını ister. Kız pamuk sorar. Mahsun eczaneye gidip
alır. Kız tuvalette yine uyuşturucu alır. Kızın kalacak yeri olmadığını öğrenen
Mahsun, bazı zamanlarda kahvedeki odada kalabileceğini söyler. Odanın
anahtarını verir. Ancak iyi niyetle yaptığı bu teklif kız tarafından başka
amaçla kullanılır. Odaya bir erkek alır. Uyuşturucu parası için erkeklerle
birlikte olmaktadır. Mahsun durumu anlayınca hayalkırıklığına uğrar. Bu duruma
çok sinirlenir. Gene araba çalar.
Çaldığı
araba ile Hisar’a gider. Bir tavuskuşu alır. İstanbul’u gezer. Araba bozulunca
otobüsle eve döner. Uyuşturucu krizine giren kız para aramaktadır, tuvalete
gelerek Mahsun’dan onu para bulmak için Taksim’e götürmesini ister. Bir araba
çalıp, kızı götürür. Kız bir eve girer. Mahsun’a beklemesini söyler. Dönüşte
arabayı bıraktıktan sonra kızı bir banka oturtur. Kendinde değildir. Kahveye
gittiğinde oturan iki polisi görünce geri kaçar. Reis’in teknesini çalar. Kızı
da alarak Boğaz’a açılır. Dümeni bırakıp, baygın olan kızın yanına oturur.
Yanaklarından öper, sarılır. Başıboş kalan tekne bir kayaya çarparak,
parçalanır. Bir gemi tarafından kurtarılırlar. Mahsun, kahveden kovulur.
Reis’ten dayak yer. Bir kere daha sokaklarda ve açtır. Hisar’a giderek bir
tavuskuşu yakalayıp keser. Tam pişirecekken bekçi tarafında n yakalanır. Dayak
yer. Kahvede oturanlar Mahsun’un tavuskuşu çalıp, yemeğe çalıştığının haberini
TV’den şaşkınlıkla öğrenirler.
Değerlendirme:
Tabutta
Rövaşata, Rumelihisarı civarında yaşayan evsiz Mahsun’un gerçek hayattan
uyarlanmış öyküsüdür. Mahsun, soğuk gecelerce ısınmak için araba çalıp sabaha
kadar gezdikten sonra çaldığı arabaları silip, temizleyip eski yerlerine
bırakmaktadır. Bu nedenle de sürekli karakolda polislerden dayak yemektedir.
Çevredekilere göre işe yaramaz serserinin tekidir. Eroinman bir kıza duyduğu
platonik aşkı onun geçici bir süre için
düzene giren yaşamını doğrudan etkileyecektir. Mahsun, polisin de zorlaması ile
kahvede tuvalet bekçilği yapmaya başlamıştır. Ancak kızla gelişen arkadaşlığı
saflığı ve iyi niyeti nedeniyle başını belaya sokacaktır.
Mahsun,
hayattan sürekli tokat yemiş bir karakterdir. Haksızlığa uğramaya, azarlanmaya,
küçük görülmeye tahammülü yoktur. Bu inadı nedeni ile özellikle kendisine yapma
denilen şeyleri yapmaktan geri duramamaktadır. Araba çalması, tavuskuşunu
kesmesi hep bir isyan sonucudur. Tavuskuşlarını görmeye giremezsin derler. İnat
ederek Hisar’a gizlice girerek onlarla vakit geçirir. Polislerden korkmasına,
dayak yemesine rağmen inatla ve birşeylere kızdığında araba çalmaya devam
etmektedir. Etrafındakiler tarafından anlaşılamamış bir karakterdir. Serseri
denmekte ve ciddiye alınmamaktadır. Aşık olduğu,yanında utandığı, dost olmaya
çalıştığı kızın para karşılığı erkeklerle birlikte olduğunu öğrenmesi ve bunu
ona verdiği odada yapması Mahsun’u yine hayal kırıklığına uğratmıştır. Yine
ciddiye alınmamıştır.
Yalın, düz
anlatımı ile film aşırıya kaçmadan bir kaybedenin öyküsünü anlatmaktadır. Bu
kaybeden, isyanını, kaybedişini haykırmamaktadır. Kendi içinde yaşamaktadır.
Dışarıdan sıradan bir araba hırsızı olarak görülse de bu arabaları gerçekte
hırsızlık amacı ile değil, sesini duyurmak için çalmaktadır. Kısa planlarla,
düşük bütçe ve az mekanla yönetmen Mahsun’un öyküsünü anlatmaya çalışmıştır.
Yapısal Şema:
Mekan
İstanbul Rumelihisarı
Karakterler
Mahsun, Reis, Eroinman kız
Tema
Yalnızlık, kaybediş, inat
Filmin Zaman Çizgisi
Mahsun’un Hayatta Kalma
Mücadelesi
Eroinman kızla tanışması
Tavuskuşunu keserek yakalanması
Eroinman kızla tanışması
Tavuskuşunu keserek yakalanması
Çok güzel bir yazı olmuş ayrıca Film çok harika
YanıtlaSil